Απ' έξω, είναι δύσκολο να κατανοήσουμε το βάθος των παθημάτων που βιώνουν οι πολίτες στη Γάζα.
Τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου, βγήκε ένα βίντεο από την Τζαμπαλιά που έδωσε μια ασυνήθιστα λεπτομερή εικόνα της πίεσης και της φρίκης που επιβλήθηκε στους πολίτες από το Ισραήλ στην τρέχουσα επίθεση στη βόρεια Γάζα.
Παρακολουθώντας το, αισθάνεσαι σχεδόν σαν αυτόπτης μάρτυρας.
Κάθε μέρα, όπως πολλοί δημοσιογράφοι που αναγκάζονται να αναφέρουν τον πόλεμο έξω από τη Γάζα, επειδή το Ισραήλ δεν θα μας αφήσει να μπούμε, βλέπω πολλά βίντεο που αναδύονται στο διαδίκτυο, οδυνηρές σκηνές τραυματισμένων, πεθαμένων και πενθούντων ανθρώπων στα νοσοκομεία, ανθρώπων στα ερείπια που σώζουν επιζώντες και σκάβουν σώματα, και πολίτες που αναγκάζονται να κινηθούν από τους Ισραηλινούς, περπατώντας μέσα από παχιά άμμο όπου υπήρχαν δρόμοι, πέρα από τα αγνώριστα ερείπια.
Είναι όλοι απαίσιοι για να τους δούμε, το ίδιο και αυτός που ήρθε από την επίθεση στην Τζαμπαλιά τη Δευτέρα το πρωί.
Αλλά για μένα ήταν ασυνήθιστο γιατί έδειχνε τον πόνο, τη θλίψη, το χάος, τον πανικό και την απελπισία στα δευτερόλεπτα και τα λεπτά αμέσως μετά την επίθεση.
Η στιγμή είναι τόσο ακραία που το να βγάζεις ένα τηλέφωνο για να το βιντεοσκοπήσεις είναι το τελευταίο πράγμα που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Εδώ και πολλά χρόνια ως δημοσιογράφος σε πολέμους, έχω δει και βιώσει την ίδια δυσπιστία και σοκ.
Χρειάζεται χρόνος για να φτάσει ο εγκέφαλος στην εντελώς αλλαγμένη πραγματικότητα που βλέπουν τα μάτια σου.
Το Δημοτικό Σχολείο Αγόρια Τζαμπαλία δέχτηκε επίθεση λίγο μετά τις 09:00 το πρωί, στις 21 Οκτωβρίου.
Δεν ήταν πλέον τόπος μάθησης, αλλά είχε μετατραπεί σε καταφύγιο για εκτοπισμένους πολίτες, όπως πολλά σχολεία στη Γάζα που διοικούνταν από την UNRWA, την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες.
Όλοι αυτοί που στέκονται ακόμα, δηλαδή.
Στο βίντεο, μια νοσοκόμα που ονομάζεται Nevine al Dawawi, ολοένα και πιο πανικοβλημένη, τρέχει μεταξύ νεκρών και ετοιμοθάνατων πολιτών, χρησιμοποιώντας το τηλέφωνό της για να τεκμηριώσει τι συμβαίνει (όταν το ανέφερα αυτό πρώτα, την ημέρα της απεργίας, ήταν λανθασμένη αναγνώριση ως Nabila.) Καταφέραμε να εντοπίσουμε Nevine στην πόλη της Γάζας.
Κατάφερε να μας δώσει το δικό της λογαριασμό για το τι συνέβη τη Δευτέρα το πρωί.
Απάντησε σε ερωτήσεις, και πολύ περισσότερο συνθέτουν τώρα, έπαιξε πίσω το βίντεο.
Σε αυτό, είναι ταραγμένη και φοβισμένη, τρέχει ανάμεσα σε πολίτες που βρίσκονται στο ίδιο τους το αίμα, δίπλα σε πτώματα.
Αυτή η ιστορία περιέχει κάποιες θλιβερές λεπτομέρειες από αυτό το σημείο Ηρεμήστε κάτω, φωνάζει σε μια άσχημα πληγωμένη γυναίκα κάθεται σε μια λίμνη αίματος.
Ορκίζομαι ότι δεν έχω τίποτα να σταματήσει την αιμορραγία.
Σε ένα κλιμακοστάσιο βλέπει περισσότερες απώλειες, γυρίζει μακριά με τρόμο, παίρνει μια τσάντα και λέει ας πάει, έτσι κανείς άλλος δεν σκοτώνεται.
Ένας άντρας λέει: "Μείνε μαζί μας Νεβίν, αρπάζοντας την τσάντα, η οποία είναι γεμάτη από σάλτσες πληγών, πηγαίνει πίσω στο κλιμακοστάσιο που τρέχει με αίμα.
Η φωνή ενός παιδιού λέει, παρακαλώ βοηθήστε, η αδερφή μου πεθαίνει, παρακαλώ βοηθήστε με.
Μια γυναίκα λέει ότι τα παιδιά μου έχουν φύγει.
Η Νεβίν ρώτησε πώς το ήξερε.
Κοίταξέ τους, λέει η γυναίκα.
Ο ένας είναι πολύ ακίνητος, ο άλλος έχει ένα σοβαρό τραύμα στο κεφάλι και είτε είναι νεκρός είτε πεθαίνει.
Νευρικά χέρια πάνω από τους σάλτσες, αν και είναι πολύ αργά.
Είναι όλα όσα έχει, και είναι η μόνη νοσοκόμα εκεί.
Η Nevine μας είπε ότι η γυναίκα στις σκάλες των οποίων τα παιδιά σκοτώθηκαν ήταν η Lina Ibrahim Abu Namos.
Δημοσιογράφοι που δούλευαν για το BBC την βρήκαν στο νοσοκομείο Καμάλ Αντουάν στην Τζαμπαλιά όπου νοσηλεύεται για τραύματα από θραύσματα.
Δύο από τα επτά παιδιά της Λίνα σκοτώθηκαν, η μεγαλύτερη κόρη της και ο μοναχογιός της.
Ο σύζυγός της δεν ήταν μαζί τους όταν συνέβη η επίθεση, καθώς είχε ήδη αντιμετωπιστεί για πληγές που υπέστη σε προηγούμενη επίθεση.
Είδα την κόρη μου να πεθαίνει, με τα ίδια μου τα μάτια.
Πέθαινε μπροστά μου.
Δεν μπορούσα να το σταματήσω, και ήταν η μεγαλύτερη μου, όλη μου τη ζωή, ειλικρινά, όλη μου τη ζωή.
Όταν ο μεγαλύτερος σου πεθαίνει μπροστά σου... δεν μπόρεσα να τη σώσω, και τραυματίστηκα επίσης.
Δεν μπορούσα να χειριστώ τον εαυτό μου, βρήκα τον εαυτό μου να πέφτει στο έδαφος.
Άρχισα να σέρνεται προς το μέρος της.Ο Nevine, ο νοσηλευτής, εξήγησε ότι είχαν πολιορκηθεί στο σχολείο για 16 ή 17 ημέρες.
Πάνω τους ήταν το βουητό των τετράπτερων, μικρά τηλεκατευθυνόμενα που χρησιμοποιούνταν εκτενώς από το IDF.
Έχει μια σειρά από αυτούς, για παρακολούθηση και κατασκοπεία, να εκδίδει εντολές μέσω μεγάφωνα, για ρίψη βομβών ή πυρ κατά Παλαιστινίων που θέλουν να σκοτώσουν.
Ζούσαμε με τόσο πολύ φόβο.
Όταν χτυπήθηκε το σχολείο, σκοτώσαμε και τραυματιστήκαμε.
Δεν υπήρχε τίποτα να φάω ή να πιω.
Το πετρελαιοφόρο που μας έστελναν συνήθως βομβαρδίστηκε από τους Ισραηλινούς.
Έτσι ήταν για μέρες.
Πριν από τρεις μέρες, ένα τετράπτερο κατέβηκε στο σχολείο στις 9 το πρωί, δίνοντάς μας ένα τελεσίγραφο για να βγούμε στις 10.
Το ηχείο του τετράπτερου είπε ότι έπρεπε να εκκενώσουμε το σχολείο επειδή ήμασταν σε επικίνδυνη ζώνη μάχης.
Μας έδωσε μόνο μια ώρα.
Μετά από μόλις 10 λεπτά, τα ισραηλινά αεροπλάνα βομβάρδισαν το σχολείο.
Ήταν μια μεγάλη σφαγή με περισσότερους από 30 τραυματίες και περισσότερους από 10 νεκρούς. ~ Στο βίντεο, οι τραυματίες και οι νεκροί στις αιματηρές σκάλες δεν είναι οι μόνες απώλειες.
Ο Νεβίν φεύγει από τις σκάλες, και τρέχει σε έναν άντρα πιθανόν στα 60 του, ο οποίος σκύβει πάνω από ένα σωρό σακούλες με το κεφάλι στα χέρια του.
Ψάχνει για να δει αν με κάποιο τρόπο, έχει επιβιώσει από μια σοβαρή πληγή στον αυχένα και ουρλιάζει όταν βλέπει ότι δεν έχει.
Βοήθησέ τον, είναι νεκρός, ο θείος Αμπού Μοχάμεντ.Τρεις μέρες αργότερα έστειλα ερωτήσεις σε έναν Παλαιστίνιο ανεξάρτητο δημοσιογράφο να την ρωτήσει στο νοσοκομείο Αλ Αχίλι στην πόλη της Γάζας.
Ο ένας αφορούσε τον Αμπού Μοχάμεντ.
Ήταν γείτονάς μας.
Οι δυο γιοι του σκοτώθηκαν επίσης... ο ένας είχε το μισό κεφάλι του φύγει... και μίλησε στον δημοσιογράφο μας μέσω του βίντεο καθώς το έπαιζε πίσω στο τηλέφωνό της.
Το βίντεο έδειχνε τα κορίτσια κομματάκια.
Δείχνει επίσης άντρες με τα έντερα τους που προεξέχουν από τραύματα στο στομάχι... ένα 10χρονο αγόρι είχε τα σωθικά του να φουσκώνουν έξω από το στομάχι του.
Η μαμά του σκοτώθηκε, τραυματίστηκε στην καρδιά.Κάποιες γυναίκες που καλύπτονταν τραυματίστηκαν και άλλες σκοτώθηκαν.
Ένας καθαριστής στο σχολείο διαλύθηκε σε κομμάτια.
Ένα 12χρονο κορίτσι είχε χάσει το πόδι του.
Το ίδιο και μια γυναίκα που μετατοπίστηκε από το Μπέιτ Χανούν, μια πόλη στη Γάζα, βόρεια.
Η ηλικία της ήταν μεταξύ 35 και 40 ετών.Η ημέρα πριν από την επίθεση στο σχολείο, καθώς η επίθεση στο Ισραήλ εντάθηκε, ο Τορ Γουένσλαντ - ο ανώτερος διπλωμάτης του ΟΗΕ στην Ιερουσαλήμ - εξέδωσε μια ισχυρή δήλωση.
Ο εφιάλτης στη Γάζα εντείνεται.
Οι τρομακτικές σκηνές εκτυλίσσονται στη βόρεια λωρίδα εν μέσω συγκρούσεων, αδυσώπητων ισραηλινών απεργιών και μιας διαρκώς αργοπορημένης ανθρωπιστικής κρίσης.
Καταδικάζω τις συνεχείς επιθέσεις εναντίον πολιτών.
Αυτός ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει, οι όμηροι που κρατούνται από τη Χαμάς πρέπει να απελευθερωθούν, η μετατόπιση των Παλαιστινίων πρέπει να σταματήσει, και οι πολίτες πρέπει να προστατεύονται όπου κι αν βρίσκονται.
Το Ισραήλ επιμένει ότι ενεργεί αυτοάμυνα και ισχυρίζεται ότι οι δυνάμεις του σέβονται τους νόμους του πολέμου.
Σχεδόν κάθε μέρα τον τελευταίο χρόνο στη Γάζα, και πιο πρόσφατα στο Λίβανο λέει ότι οι πολίτες σκοτώνονται επειδή ένοπλες ομάδες τους χρησιμοποιούν ως ανθρώπινες ασπίδες.
Το βάλαμε αυτό στο ασθενοφόρο, Nevine al Dawawi.
Το IDF ισχυρίστηκε ότι η Χαμάς χρησιμοποιούσε πολίτες ως ανθρώπινες ασπίδες, είναι αλήθεια;
Όχι, η Χαμάς δεν χρησιμοποιούσε πολίτες ως ανθρώπινες ασπίδες.
Για πολλούς στο Ισραήλ, η δήλωσή της ότι η Χαμάς ήταν στην περιοχή θα θεωρηθεί ως δικαιολογία για τις φρικαλεότητες που προκάλεσε η IDF στους πολίτες λίγο μετά τις 9 το πρωί τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου.
Αλλά οι δικηγόροι εγκλημάτων πολέμου θα ρωτήσουν αν η επίθεση ήταν δικαιολογημένη.
Οι νόμοι του πολέμου λένε ότι οι πολίτες πρέπει να προστατεύονται, και ότι οι απώλειες που προκλήθηκαν σε αυτούς πρέπει να είναι ανάλογες με τη στρατιωτική απειλή που αντιμετωπίζει μια δύναμη επίθεσης.
Αν οι ανώτεροι διοικητές της Χαμάς ήταν εκεί, ή μια μεγάλη συγκέντρωση μαχητών που ετοιμάζονταν να πολεμήσουν, ίσως η επίθεση θα μπορούσε να δικαιολογηθεί από τους ίδιους τους δικηγόρους των δυνάμεων άμυνας του Ισραήλ.
Αλλά αν η Χαμάς, η δομή της οποίας ως πολεμική δύναμη έχει διαλυθεί σε ένα χρόνο αδυσώπητων ισραηλινών επιθέσεων, είχε μόνο λίγους ντόπιους άνδρες με όπλα στην περιοχή, τότε η επίθεση θα παραβίαζε το νόμο.
Στην απίθανη περίπτωση που οι Παλαιστίνιοι στο βίντεο είχαν ποτέ μια μέρα στο δικαστήριο, οι δικηγόροι τους θα μπορούσαν να πουν ότι η στρατιωτική απειλή για την IDF εκείνη τη στιγμή δεν δικαιολογεί τραυματισμό 30 πολιτών, πρόκληση τραυματισμών που αλλάζουν τη ζωή τους, και σκοτώνοντας περισσότερους από 10 άλλους, συμπεριλαμβανομένων πολλών παιδιών.
Είμαι αναγκασμένος να χρησιμοποιώ υπό όρους εντάσεις επειδή το γράφω αυτό στην Ιερουσαλήμ, όχι μετά από συνέντευξη από αυτόπτες μάρτυρες στον τόπο της επίθεσης στην Τζαμπαλιά στη Γάζα.
Οι ρεπόρτερ πάντα θα αγωνίζονται να φτάσουν στην καλύτερη δυνατή εκδοχή της αλήθειας που μπορούν να βρουν όταν σταματηθούν από το να φτάσουν στο μέρος όπου συνέβη η ιστορία.
Το Ισραήλ επέτρεψε σε δημοσιογράφους να εισέλθουν στις παραμεθόριες κοινότητές τους κατά μήκος των συνόρων με τη Γάζα τις ημέρες μετά τις επιθέσεις της Χαμάς πέρυσι.
Ήμουν στο Kfar Azza kibbutz όταν συνέχιζαν να ανακτά τα πτώματα των νεκρών Ισραηλινών, καθώς οι στρατιώτες έλεγχαν κτίρια με εκρήξεις πυροβολισμών.
Ήθελαν να δούμε πού σκότωσε η Χαμάς περίπου 1.200 Ισραηλινούς, κυρίως πολίτες, και έσυραν πάνω από 250 άτομα σε αιχμαλωσία στη Γάζα.
Τα στοιχεία συσσωρεύονται ότι το Ισραήλ έχει κάνει πράγματα στη Γάζα που δεν θέλει να δουν οι δημοσιογράφοι, και γι' αυτό δεν θα μας αφήσουν να περάσουμε στην περιοχή, εκτός από σπάνιες και άκρως ελεγχόμενες επισκέψεις με τον στρατό.
Βρέθηκα μόνο μία φορά στον πρώτο μήνα του πολέμου, όταν η ισραηλινή δύναμη πυρός είχε ήδη μετατρέψει τις περιοχές της βόρειας Γάζας που είδα σε ερημιά.
Ως αποτέλεσμα, οι δημοσιογράφοι βασίζονται σε βίντεο και δηλώσεις που προκύπτουν από Παλαιστίνιους μέσα στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων πολύ γενναίων δημοσιογράφων, καθώς και από διεθνείς διπλωμάτες, γιατρούς και βοηθούς που επιτρέπεται να εισέλθουν στη Γάζα, και μάρτυρες όπως η Νεβίν με smartphones.
Στο νοσοκομείο, η Λίνα Ιμπραήμ Αμπού Νάμος στοιχειώθηκε από την απώλεια της μεγαλύτερης κόρης της, του μοναχογιού της, και όλα όσα αποκαλούσαν σπίτι τους.
Είχα επτά παιδιά, και τώρα μου έχουν μείνει μόνο πέντε... τι μπορώ να πω;
Δεν ξέρω καν.
Μα το Θεό, μας έχουν ραγίσει τις καρδιές.
Είμαστε εξαντλημένοι, συναισθηματικά στραγγισμένοι.
Χάσαμε τα πάντα. Τι έγκλημα διέπραξαν τα παιδιά;
Τι έκαναν;
Τι κάναμε για να το αξίζουμε αυτό; Τι κάναμε στους Ισραηλινούς;
Ορκίζομαι, κατέστρεψαν τα παιδιά μας. Φοβάμαι τόσο πολύ.
Δεν τρώω ή πίνω.
Τίποτα.
Το μόνο που χρειάζομαι είναι τα παιδιά μου να μείνουν γύρω μου, επειδή φοβόμαστε και έχουμε μετατοπιστεί από το ένα μέρος στο άλλο.
Τι απέμεινε για τις κόρες μου και για μένα;
Δεν υπάρχει σπίτι, πουθενά ασφαλές, τίποτα.
Είμαι ένας από τους πολλούς ανθρώπους που δεν έχουν πουθενά να πάνε, χωρίς ασφάλεια.
Είμαι εξαντλημένος.