Για πρώτη φορά, ένας Αλγερινός συγγραφέας κέρδισε στη Γαλλία το κορυφαίο λογοτεχνικό βραβείο, το Γκονκούρ, με μια συγκλονιστική αφήγηση για τη χώρα του.
Το μυθιστόρημα του Καμέλ Νταούντ Χούρις μιλάει για την Αλγερινή σκοτεινή δεκαετία, στην οποία μέχρι 200.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι έχουν σκοτωθεί σε σφαγές που κατηγορούνται για ισλαμιστές ή για στρατό.
Η ηρωίδα Fajr (Dawn in Arabic) επέζησε έχοντας το λαιμό της κομμένο από ισλαμιστές μαχητές - έχει μια ουλή σαν χαμόγελο στο λαιμό της και χρειάζεται ένα σωλήνα ομιλίας για να επικοινωνήσει - και λέει την ιστορία της στο κοριτσάκι που κουβαλάει μέσα της.
Γραμμένο στα γαλλικά, το βιβλίο δίνει φωνή στα βάσανα μιας σκοτεινής περιόδου στην Αλγερία, ιδιαίτερα στα δεινά των γυναικών, ανέφερε η επιτροπή του Γκονκούρ.
Δείχνει πώς η λογοτεχνία... μπορεί να εντοπίσει ένα άλλο μονοπάτι για τη μνήμη, δίπλα στην ιστορική αφήγηση.Η ειρωνεία είναι ότι λίγοι στην Αλγερία είναι πιθανό να το διαβάσουν.
Το βιβλίο δεν έχει Αλγερινούς εκδότες, ο Γάλλος εκδότης Gallimard έχει αποκλειστεί από την Έκθεση Βιβλίου Αλγέρι, και τα νέα της επιτυχίας του Daoud είναι -μια μέρα και μετά - δεν έχουν αναφερθεί στα Αλγερινά μέσα ενημέρωσης.
Χειρότερα, ο Νταούντ - ο οποίος τώρα ζει στο Παρίσι - θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ακόμη και ποινικές κατηγορίες επειδή μίλησε για τον εμφύλιο πόλεμο.
Ο νόμος περί επανασύνδεσης του 2005 καθιστά έγκλημα το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση για την ενίσχυση των τραυμάτων της εθνικής τραγωδίας.
Σύμφωνα με τον Νταούντ, το αποτέλεσμα είναι να γίνει ο εμφύλιος πόλεμος - ο οποίος τραυμάτισε ολόκληρη τη χώρα - ένα μη υποκείμενο.
Η 14χρονη κόρη μου δεν με πίστεψε όταν της είπα τι είχε συμβεί, επειδή ο πόλεμος δεν διδάσκεται στα σχολεία, ο Νταούντ είπε στην εφημερίδα Λε Μοντ.
Έκοψα μερικές από τις χειρότερες σκηνές που έγραψα.
Όχι επειδή ήταν αναληθείς, αλλά επειδή ο κόσμος δεν με πίστευε.Ο Daoud, 54, είχε από πρώτο χέρι εμπειρία από τις σφαγές, επειδή ήταν δημοσιογράφος εκείνη την εποχή που δούλευε για την εφημερίδα Quotidien d·Oran.
Στις συνεντεύξεις περιέγραψε τη φρικτή ρουτίνα της καταμέτρησης των πτωμάτων, και κατόπιν είδε τον αριθμό του να αλλάζει - πάνω ή κάτω - από τις αρχές, ανάλογα με το άγγελμα που ήθελαν να τους δώσουν.
Αν αναπτύξεις μια ρουτίνα, είπε.
Εργάστηκε ως αρθρογράφος για πολλά χρόνια, αλλά σταδιακά έπεσε σε φάουλ της αλγερινής κυβέρνησης λόγω της άρνησής του να ακολουθήσει τη γραμμή.
Είναι έντονα επικριτικός για το τι βλέπει ως επίσημη οργάνωση του πολέμου ανεξαρτησίας του 1954-1962 εναντίον της Γαλλίας και για το τι θεωρεί συνεχή υποταγή των γυναικών στην αλγερινή κοινωνία.
Κατά κάποιο τρόπο οι ισλαμιστές έχασαν τον εμφύλιο πόλεμο στρατιωτικά, αλλά κέρδισαν πολιτικά, είπε.
Αυτό που ελπίζω είναι ότι το βιβλίο μου θα κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν το τίμημα της ελευθερίας, ειδικά για τις γυναίκες.
Και στην Αλγερία, ότι θα ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν όλη την ιστορία μας, όχι να φετιχίσουν ένα μέρος πάνω από τα υπόλοιπα.Ο Νταούντ έχει γράψει δύο προηγούμενα μυθιστορήματα, ένα από τα οποία -το πολύ προσηλυμένο Meursault Έρευνα - ήταν μια αναπαράσταση του Albert Camus _BAR_Ο ξένος και ήταν προεπιλεγμένη για το Goncourt το 2015.
Το 2020 ο συγγραφέας μετακόμισε στο Παρίσι, εξορισμένος από τη δύναμη των πραγμάτων και πήρε τη γαλλική υπηκοότητα.
Όλοι οι Αλγερινοί είναι Γαλλο-Αλγερινοί, είπε.
Στην Αλγερία είναι μια διαιρετική φιγούρα.
Οι εχθροί του τον θεωρούν προδότη που πούλησε την ψυχή του στη Γαλλία, ενώ άλλοι τον αναγνωρίζουν ως μια λογοτεχνική ιδιοφυία για την οποία η χώρα πρέπει να είναι περήφανη.
Στη συνέντευξη Τύπου μετά τον βραβευμένο, ο ίδιος ο Νταούντ είπε ότι μόνο με το να έρθει στη Γαλλία μπόρεσε να γράψει τον Χούρις.
Η Γαλλία μου έδωσε την ελευθερία να γράψω.
Είναι μια χώρα καταφυγίου για τους συγγραφείς, είπε.
Για να γράψεις χρειάζεσαι τρία πράγματα.
Ένα τραπέζι, μια καρέκλα και μια χώρα.
Έχω και τα τρία.