Μια εύθραυστη ηρεμία κρέμεται πάνω από την ολλανδική πρωτεύουσα, εξαπλώνεται ακόμα από την αναταραχή που ξέσπασε πριν από μια εβδομάδα όταν Ισραηλινοί οπαδοί του ποδοσφαίρου δέχτηκε επίθεση στο κέντρο του Άμστερνταμ.
Αξιωματούχοι των πόλεων περιέγραψαν τη βία ως " τοξικό συνδυασμό αντισημιτισμού, χουλιγκανισμού και θυμού για τον πόλεμο στη Γάζα, το Ισραήλ και αλλού στη Μέση Ανατολή.
Καθώς οι δρόμοι καθαρίζονται από τα αυτοκόλλητα Maccabi Ultras και οι εντάσεις παραμένουν, υπάρχει ανησυχία για τη ζημιά που έχει γίνει στις σχέσεις μεταξύ των εβραϊκών και μουσουλμανικών κοινοτήτων του Άμστερνταμ.
Οι εντάσεις έχουν ξεσπάσει και στην ολλανδική πολιτική.
Η κυβέρνηση συνασπισμού της Ολλανδίας έμεινε κρεμασμένη από μια κλωστή όταν ένας Μαροκινός νεώτερος υπουργός παραιτήθηκε λόγω της γλώσσας που χρησιμοποιούν οι συνάδελφοι του συνασπισμού.
Το Άμστερνταμ είχε ήδη δει διαμαρτυρίες και εντάσεις λόγω του πολέμου στη Μέση Ανατολή, και ο τοπικός Ραβίνος Λόντι βαν ντε Καμπ πιστεύει ότι ήταν σαν ένα τίντερμποξ: "Αν έβαζες 2.000 [Ισραήλ] οπαδούς ποδοσφαίρου στους δρόμους, ξέρεις ότι έχεις μπλέξει.Ο Μακάμπι Τελ Αβίβ είχε φτάσει στην πόλη για έναν αγώνα της Europa League ενάντια στον Αγιάξ και το βίντεο ήταν ευρέως κοινό τη νύχτα πριν δείξεις μια ομάδα οπαδών να σκαρφαλώνουν σε ένα τοίχο για να γκρεμίσουν και να κάψουν μια παλαιστινιακή σημαία.
Μια έκθεση του συμβουλίου του Άμστερνταμ ανέφερε ότι τα ταξί επιτέθηκαν επίσης και βανδαλίστηκαν.
Ο Emine Uğur, γνωστός αρθρογράφος στη Μουσουλμανική κοινότητα, αναφέρει ότι οι υποκείμενες εντάσεις γύρω από τον πόλεμο στη Γάζα σήμαιναν ότι η επακόλουθη βία ήταν "πολύς καιρός που ερχόταν."
Μιλάει για έλλειψη αναγνώρισης του πόνου που αισθάνονται οι κοινότητες που επλήγησαν από μια σύγκρουση η οποία είχε αφήσει πολλούς χωρίς διέξοδο για τη θλίψη και την απογοήτευσή τους.
Το περιστατικό με το κάψιμο της σημαίας καθώς και τα αντιαραβικά άσματα θεωρούνταν μια σκόπιμη πρόκληση.
Αλλά τότε μηνύματα που ζητούσαν αντίποινα εμφανίστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μερικοί χρησιμοποιούν ανατριχιαστικούς όρους όπως το "Εβραϊκό κυνήγι."
Το βράδυ του αγώνα, μια φιλο-Παλαιστινιανή διαμαρτυρία απομακρύνθηκε από την αρένα Johan Cruyff, αλλά ήταν μέσα στις ώρες που ξέσπασε η βία.
Η 12σέλιδη έκθεση των αρχών του Άμστερνταμ περιγράφει κάποιους υποστηρικτές της Maccabi που προτείνουν πράξεις βανδαλισμού στο κέντρο.
Στη συνέχεια τονίζει μικρές ομάδες ταραχοποιών... που εμπλέκονται σε βίαιες ενέργειες που έχουν ως στόχο Ισραηλινούς υποστηρικτές και νυχτερινή ζωή... σε τοποθεσίες σε όλο το κέντρο της πόλης.
Μετακίνησαν το πόδι τους, με σκούτερ, ή αυτοκίνητο... διαπράττοντας σοβαρές επιθέσεις.
Ο δήμαρχος του Άμστερνταμ, Φέμκε Χάλσεμα, χαρακτήρισε τα γεγονότα πολύ ανησυχητικά, και σημείωσε για μερικούς ότι ήταν μια υπενθύμιση ιστορικών πογκρόμ εναντίον των Εβραίων.
Για λίγες ώρες, οι τάφοι της εβραϊκής κοινότητας σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα ένιωθαν σαν να ήταν υπό πολιορκία.
Αυτά τα γεγονότα συνέπεσαν με την επέτειο των ναζιστικών πογκρόμ στους Εβραίους το 1938, επίσης γνωστό ως Κρίσταλναχτ.
Αυτό μόνο ενίσχυσε τους φόβους της εβραϊκής κοινότητας του Άμστερνταμ, αν και οι τοπικές ιμάμηδες και άλλα μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας έλαβαν μέρος στους εορτασμούς.
Ανώτεροι βουλευτές, συμπεριλαμβανομένης της Esther Voet, αρχισυντάκτρια των Ολλανδών Εβραίων Weekly, οργάνωσαν καταφύγια έκτακτης ανάγκης και συντονισμένες προσπάθειες διάσωσης για όσους φοβούνται για τη ζωή τους.
Η ολλανδική κυβέρνηση ανταποκρίθηκε κατανέμοντας 4,5 εκατ. ευρώ (3,6 εκατ. ευρώ) για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και των θυμάτων υποστήριξης.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ντέιβιντ Βαν Γουίλ τόνισε ότι οι Εβραίοι πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς στη χώρα τους και υποσχέθηκαν να αντιμετωπίσουν σοβαρά τους δράστες.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της Κεντρικής Εβραϊκής Επιτροπής, Τσάναν Χέρτσμπεργκερ, προειδοποίησε ότι τα μέτρα αυτά από μόνα τους ίσως δεν επαρκούν.
Κατηγόρησε εν μέρει μια ατμόσφαιρα όπου η αντισημιτική ρητορική έχει περάσει ανεξέλεγκτα από τις 7 Οκτωβρίου," προσθέτοντας: "Η ιστορία μας μας διδάσκει ότι όταν οι άνθρωποι λένε ότι θέλουν να σας σκοτώσουν, το εννοούν, και θα προσπαθήσουν."
Ο Geert Wilders, του οποίου το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας είναι το μεγαλύτερο από τα τέσσερα κόμματα που αποτελούν την ολλανδική κυβέρνηση συνασπισμού, έχει ζητήσει την απέλαση διττών υπηκόων ένοχων αντισημιτισμού.
Τόσο αυτός όσο και ο συνεργάτης του συνασπισμού Caroline van der Plas, μεταξύ άλλων, έχουν δείξει το δάχτυλο στους νέους της μαροκινής ή της Βόρειας Αφρικής καταγωγής.
Μια ολλανδο-Μοροκανή σχολιαστής, η Hassnae Bouazza, παραπονέθηκε ότι η κοινότητά της είχε κατηγορηθεί εδώ και χρόνια ότι δεν ήταν ολοκληρωμένη και τώρα απειλείται με την αφαίρεση της ολλανδικής τους ιθαγένειας.
Η Νάντια Μπούρας, Ολλανδός ιστορικός Μαροκινής καταγωγής, δήλωσε στην εφημερίδα Amsterdam: "Χρησιμοποιώντας τον όρο "Έννοια" για ανθρώπους που είχαν ήδη ζήσει στην Ολλανδία για τέσσερις γενιές ήταν σαν να τους κρατούσε όμηρους."
Τους κρατάτε σε μια συνεχή κατάσταση του να είναι ξένοι, ακόμη και αν δεν είναι.Ο νεώτερος υπουργός για τις παροχές, η Νόρα Ατσάχμπαρ, η οποία γεννήθηκε στο Μαρόκο αλλά μεγάλωσε στην Ολλανδία, είπε την Παρασκευή ότι στεκόταν από την κυβέρνηση λόγω ρατσιστικής γλώσσας που είχε ακούσει κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου τη Δευτέρα, τρεις ημέρες μετά τη βία στο Άμστερνταμ.
Μπορεί να μην είναι η τελευταία.
Ο Ραβίνος βαν ντε Καμπ είπε στο BBC ότι ο αντισημιτισμός είναι πολιτικοποιημένος για να προωθήσει τις Ισλαμοφοβικές ατζέντες.
Προειδοποιεί για την επανάληψη της στάσης αποκλεισμού που θυμίζει τη δεκαετία του 1930, προειδοποιώντας ότι αυτή η ρητορική όχι μόνο θέτει σε κίνδυνο τις εβραϊκές κοινότητες, αλλά βαθαίνει τις υποψίες μέσα στην κοινωνία: "Πρέπει να δείξουμε ότι δεν μπορούμε να γίνουμε εχθροί.Ο αντίκτυπος στους Μουσουλμάνους και Εβραίους κατοίκους του Άμστερνταμ είναι βαθύς.
Πολλοί Ιουδαίοι έχουν αφαιρέσει μεζουζάχ - τους μικρούς ρόλους της Τορά - από τα πόστα τους, ή τους έχουν καλύψει με μονωτική ταινία από φόβο αντίποινας.
Η Esther Voet βλέπει τα συναισθηματικά διόδια στην κοινότητά της: "Είναι μια υπερβολή να λέμε ότι οι Κάτω Χώρες είναι τώρα σαν τη δεκαετία του 1930, αλλά πρέπει να δώσουμε προσοχή και να μιλήσουμε όταν βλέπουμε κάτι που δεν είναι σωστό."
Η αρθρογράφος Emine Uğur αντιμετώπισε τον εαυτό της αυξημένες απειλές ως φωνητική μουσουλμανική γυναίκα: "Οι άνθρωποι αισθάνονται εμβολή." Φοβάται για το μέλλον του γιου της σε μια πολωμένη κοινωνία όπου οι γραμμές της διαίρεσης φαίνεται να είναι σκληρυντικές.
Ακαδημαϊκοί και ηγέτες της κοινότητας έχουν ζητήσει την αποκλιμάκωση και την αμοιβαία κατανόηση.
Ο Μπαρτ Γουόλετ, καθηγητής Εβραϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, τονίζει την ανάγκη για προσεκτική ορολογία, προειδοποιώντας ενάντια στην εξίσωση της πρόσφατης βίας με τα πογκρόμ του παρελθόντος.
Όπως και άλλοι, ελπίζει ότι η βία ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό και όχι ένα σημάδι επιδείνωσης της εθνοτικής πόλωσης.
Ο δήμαρχος Femke Halsema είναι αδιαμφισβήτητος ότι ο αντισημιτισμός δεν πρέπει να ακολουθείται από άλλες μορφές ρατσισμού, τονίζοντας ότι η ασφάλεια μιας ομάδας δεν πρέπει να έρχεται εις βάρος μιας άλλης.
Η βία έχει αφήσει το Άμστερνταμ να αμφισβητεί την ταυτότητά του ως μια πολυποίκιλη και ανεκτική πόλη.
Υπάρχει μια συλλογική αναγνώριση, στην ολλανδική πρωτεύουσα και πέρα από αυτήν, ότι ως κάτοικοι επιδιώκουν να ανοικοδομήσουν την εμπιστοσύνη, πρέπει να αντιμετωπίσουν τις εντάσεις που τροφοδοτούν τέτοιες αναταραχές.
Χτυπώντας τα χέρια του στο κρύο, καθώς περνούν οι ποδηλάτες του Άμστερνταμ, ο Ραβίνος βαν ντε Καμπ θυμώνει τα λόγια της μητέρας του: "Μας επιτρέπεται να είμαστε πολύ θυμωμένοι, αλλά ποτέ δεν πρέπει να μισούμε."